ตำนานมะตูมนิ่ม หลวงรัตนะพิม พานุรักษ์เล่ามา
จักได้เริ่มเรื่อง เรียบเรียงบรรณนา
ของเก่าเล่ามา เร่อร่าน่าชัง ยาลูกแปลกแม่
เจ้ากรมครุธแก่เล่าเรื่องให้ฟัง
ว่าชายหนึ่งได้ มะตูมนิ่มขลัง
สมดังใจหวังผลหนึ่งทำยา กล้วยน้ำไทเพิ่ม หวีหนึ่งเทียวนา
พริกไทยเท่ายา ว่าเต็มทะนาน นึ่งขึ้นด้วยกัน
พริกไทยเท่ายา ว่าเต็มทะนาน นึ่งขึ้นด้วยกัน
มะตูมเชือดหั่นกล้วยน้ำปอกฝาน พริกไทยในห่อ
เอาคลุกคุลีการ
ย่อยให้แหลกนาน ทำแผ่นตากเรียง แห้งแล้วลงครก
ป่นแหลกสิ้นเสียง ยกโถตั้งเคียง น้ำผึ้งคลุกเท เสร็จแล้วเก็บไว้
ย่อยให้แหลกนาน ทำแผ่นตากเรียง แห้งแล้วลงครก
ป่นแหลกสิ้นเสียง ยกโถตั้งเคียง น้ำผึ้งคลุกเท เสร็จแล้วเก็บไว้
บุรุษนั้นไซร้ ไปเที่ยวเตร็ดเตร่ บ้านอื่นเมืองไกล
เที่ยวไถลโยเย ยากเย็นแก่นเก ยังไม่กลับมา
แม่อยู่ข้างนี้ เห็นนานเต็มที ลูกไม่กลับมา
เดินไปในเรือน พบแต่โถยา นี่ของลูกข้า
ทำไว้กินดูโรคภัยหายสิ้น กายินเฟื่องฟู คนอื่นแลดู
เคลิ้มแปลกตาไป ที่เคยล้างหน้า บ้วนปากลงไป
หญ้าที่นั้นไซร้ งอกงามผิดตา
โคหนึ่งเขาปล่อย แก่ผอมชรา เที่ยวซัดเซมา
พบหญ้าสดงาม โคกินหญ้าไซร้ โรคโคก็หาย
ร่างกายควรการ คล้ายกับโคหนุ่ม เรี่ยวแรงอาจหาญ
หญิงนั้นเห็นพยาน กินยาร่ำไป ทุกวันจนหมด
ที่เหี่ยวแห้งสลด กลับฟูผ่องใส วรรณะคล้ายหญิง
แรกรุ่นเจริญวัย ฝ่ายบุตรเที่ยวไป
เที่ยวไถลโยเย ยากเย็นแก่นเก ยังไม่กลับมา
แม่อยู่ข้างนี้ เห็นนานเต็มที ลูกไม่กลับมา
เดินไปในเรือน พบแต่โถยา นี่ของลูกข้า
ทำไว้กินดูโรคภัยหายสิ้น กายินเฟื่องฟู คนอื่นแลดู
เคลิ้มแปลกตาไป ที่เคยล้างหน้า บ้วนปากลงไป
หญ้าที่นั้นไซร้ งอกงามผิดตา
โคหนึ่งเขาปล่อย แก่ผอมชรา เที่ยวซัดเซมา
พบหญ้าสดงาม โคกินหญ้าไซร้ โรคโคก็หาย
ร่างกายควรการ คล้ายกับโคหนุ่ม เรี่ยวแรงอาจหาญ
หญิงนั้นเห็นพยาน กินยาร่ำไป ทุกวันจนหมด
ที่เหี่ยวแห้งสลด กลับฟูผ่องใส วรรณะคล้ายหญิง
แรกรุ่นเจริญวัย ฝ่ายบุตรเที่ยวไป
นานแล้วกลับมา มารดาแปลกบุตร
บุตรแปลกมารดา ต่อพูดเจรจา นานจึงรู้กัน
บุตรแปลกมารดา ต่อพูดเจรจา นานจึงรู้กัน
เมื่อบุตรกลับมา อายุคณนา หมื่นแปดพันวัน
มารดาว่าสัก สองหมื่นหกพัน
มารดาว่าสัก สองหมื่นหกพัน
เล่าว่าบุตรนั้นแก่กว่ามารดา
บุตรแปลกใจถาม เรื่องความมารดา โถยาของข้า
ไปไหนใครกิน มารดาเล่าว่า แม่พบโถยา
เปิดขึ้นหยิบกิน บ้วนน้ำลงไป ถูกในแผ่นดิน หญ้างามโคกิน
หายโรคอ้วนพี แม่เห็นอัศจรรย์ จึงได้สำคัญ
ว่ายานี้ดี กินไปจนหมด กายสดเปร่งศรี
ก่อนซูบกลับพี อาหารเพิ่มพูน
บุตรแปลกใจถาม เรื่องความมารดา โถยาของข้า
ไปไหนใครกิน มารดาเล่าว่า แม่พบโถยา
เปิดขึ้นหยิบกิน บ้วนน้ำลงไป ถูกในแผ่นดิน หญ้างามโคกิน
หายโรคอ้วนพี แม่เห็นอัศจรรย์ จึงได้สำคัญ
ว่ายานี้ดี กินไปจนหมด กายสดเปร่งศรี
ก่อนซูบกลับพี อาหารเพิ่มพูน
ครั้นกาลล่วงมา บุตรนั้นชรา สิ้นชีพดับสูญ
มารดาอยู่มาก กว่าบุตรเจ็ดคูณ กำหนดด้วยสูญ
มารดาอยู่มาก กว่าบุตรเจ็ดคูณ กำหนดด้วยสูญ
หลายจุดหลายเรียง เขาเล่าสืบมา ไม่เห็นด้วยตา
ต้องว่าซ่อนเสียง พูดไม่เต็มปาก ยากจักเรียบเรียง
ผู้อ่านจักเถียง กล่าวโทษโจทก์ทาย ฯ
ต้องว่าซ่อนเสียง พูดไม่เต็มปาก ยากจักเรียบเรียง
ผู้อ่านจักเถียง กล่าวโทษโจทก์ทาย ฯ
::::::::::::
